Jaki jest najlepszy czas zbioru ziół?

Zioła prowansalskie
Niebagatelną sprawą jest czas zbioru ziół, ponieważ, zgodnie z zasadami sztuki zielarskiej, zbieranie ziół jedynie o właściwej porze pozwala na pełne zachowanie ich wartości leczniczych. Kiedy więc należy to robić?
/ 07.07.2009 14:45
Zioła prowansalskie

Każde z ziół odznacza się swoim własnym okresem wegetacji, dlatego też nie ma jednej ogólnej zasady zbioru, należy raczej mówić o zasadach zbioru poszczególnych ziół lub rodzajów ziół. W naszej strefie klimatycznej okres wegetacji trwa od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Chociaż niektóre zioła uprawiane w warunkach domowych np. na parapecie okiennym, które nie wymagają dużej ilości światła, mogą wzrastać również w okresie zimowym.

Zobacz też: Jak przygotować napar z ziół?

Zioła zbierane latem

Najwięcej ziół zbiera się latem. Wtedy bowiem wiele gatunków roślin dojrzewa do zbioru; dotyczy to szczególnie zbioru kwiatów, liści i ziela. Na przykład w lipcu dokonuje się zbioru wszystkich roślin zielarskich z rodziny jasnotowatych, są to m.in.: majeranek ogrodowy, melisa lekarska, mięta pieprzowa, cząber ogrodowy, bazylia pospolita, hyzop lekarski.

Zobacz też: Fitoterapia - czy zioła leczą?

Kalendarze zbioru

Informacje o terminach zbioru znajdziemy zarówno w opisach poszczególnych ziół, jak również pomocne będą w tym względzie tzw. kalendarze zbioru, które podają przybliżony najwłaściwszy termin zbioru. W praktyce niejednokrotnie okazuje się jednak, że okres dojrzewania ziół bywa niezgodny z kalendarzem. Dlatego nie należy w pełni wierzyć datom, tym bardziej, gdy pogoda w danym roku jest trudna do przewidzenia. Wpływ na wegetację mają również miejsce i podłoże, na którym wzrastają zioła. Powinniśmy kierować się w tym względzie także własnymi obserwacjami, co przy odrobinie doświadczenia nie powinno być trudnym zadaniem.

Porę zbioru ustalamy kierując się warunkami pogodowymi i agrotechnicznymi panującymi podczas wzrostu zioła. Określamy dni miesiąca oraz porę dnia najbardziej odpowiednią dla zbioru. Najczęściej zbioru dokonujemy w godzinach południowych i wczesnych popołudniowych (po obeschnięciu rosy i przed rosą wieczorną). Niektóre owoce i nasiona, ze względu na osypywanie się, zbiera się wczesnym rankiem. Oprócz czasu istotny jest rodzaj pogody, przy jakiej powinniśmy dokonywać tych czynności, by zapewnić czystość pozyskiwanego surowca. Zioła generalnie należy zbierać w dni suche i pogodne.

Kalendarz zbioru dla niektórych ziół występujących w naszej strefie klimatycznej pokazuje poniższa tabela.

Nazwa zioła Część zioła, którą zbieramy Termin zbioru
arcydzięgiel litwor korzeń, młode ogonki liściowe w drugim roku uprawy korzeń we wrześniu, ogonki liściowe w maju
bazylia właściwa ziele i liście (przed kwitnieniem) lipiec–sierpień i przez cały okres wegetacji
bylica estragon ziele i liście pierwszy zbiór w kwietniu, następne w miarę odrastania
cebula zwyczajna zielony szczypior, bulwa w zależności od przeznaczenia
czosnek pospolity zielony szczypior, główki lipiec–sierpień
dziurawiec zwyczajny ziele czerwiec–lipiec
kminek zwyczajny owoc (na początku dojrzewania) sierpień
kolendra siewna owoce sierpień
konwalia majowa kwiatostan i ziele maj
koper ogrodowy ziele, liście, owoce marzec-wrzesień
kozłek lekarski kłącza i korzenie (w okresie spoczynku lub na początku wegetacji) kwiecień–maj, październik
krwawnik pospolity kwiaty, liście, ziele czerwiec–sierpień
lebiodka pospolita ziele (na początku kwitnienia) lipiec–sierpień
majeranek ogrodowy ziele (na początku kwitnienia) lipiec
melisa lekarska liście, ziele lipiec–sierpień
mięta pieprzowa liście, ziele (tuż przed kwitnieniem lub na początku albo przez cały okres) kwiecień–wrzesień
mniszek lekarski korzeń, korzeń z zielem - z wyrośniętych roślin, liście na początku kwitnienia marzec–wrzesień
nagietek lekarski kwiaty zbieramy stopniowo w miarę zakwitania czerwiec–sierpień
nasturcja ogrodowa kwiaty, pąki kwiatowe, niedojrzałe owoce, ziele maj–wrzesień
ogórecznik lekarski ziele, kwiaty (na początku kwitnienia) lipiec–sierpień
pokrzywa zwyczajna liście (przed kwitnieniem) maj–sierpień
rdest ptasi ziele (na początku kwitnienia) czerwiec–wrzesień
rozmaryn lekarski liście (na początku kwitnienia) czerwiec–sierpień
rumianek pospolity koszyczki kwiatowe (na początku rozkwitania) czerwiec–wrzesień
skrzyp polny ziele (wyrośnięta zielona część nazywana "choinką") czerwiec–sierpień
stokrotka pospolita kwiaty (w pełni kwitnienia) maj–sierpień
szałwia lekarska ziele i liście (przed kwitnieniem) lipiec–sierpień
tymianek pospolity ziele (na początku kwitnienia) lipiec–sierpień
wrotycz zwyczajny ziele i koszyczki kwiatowe (na początku kwitnienia) czerwiec–sierpień

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA